Gibbs

Ngày 25 Tháng 11 năm 2024 vừa qua, Tô Lâm phát biểu trong buổi bế mạc Hội nghị Trung ương đảng csVN khóa XIII, một lần nữa nhấn mạnh cần thực hiện “vừa chạy vừa xếp hàng,” “thời gian không chờ đợi” đối với ba nhiệm vụ, trong đó có nhiệm vụ: Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị VN là cấp thiết..
Đây là cuộc thay đổi, thu gọn bộ máy hành chính, sáp nhập hoặc giải thể các cơ quan chính quyền cồng kềnh, chồng chéo và không cần thiết. Điều này nó còn gắn liền với việc sắp xếp, luân chuyển hoặc cắt giảm đội ngũ cán bộ công chức hiện tại sẽ tiết giảm khoản 70% ngân sách Nhà nước. Đương nhiên sẽ đụng chạm đến lợi ích nhóm hoặc cá nhân và những thế lực ngầm không hề nhỏ đang tồn tại ở mọi cấp bậc trong hệ thống đảng trị csVN.
Dù thực tế xã hội mỗi ngày một thay đổi nhưng sẽ không dễ dàng thay đổi được nhận thức của đội ngũ cán bộ công chức csVN. Bởi lẽ, để ngồi được vào chiếc ghế cán bộ công chức, mỗi cá nhân đa phần đều dính vào một trong ba tiêu chuẩn: “Nhất quan hệ, nhì tiền tệ, ba hậu duệ”nên trình độ trí thức rất kém. Đây là hệ thống biểu tượng cho quyền uy, địa vị xã hội và giàu có nên ai cũng ham muốn tột bậc. Nhưng hiện nay xem ra hệ thống này không còn bảo đảm an toàn nữa, đặc biệt là kể từ lúc chiến dịch “đốt lò” do Nguyễn Phú Trọng khởi xướng và người đang kế tục là Tô Lâm điều hành.
Chính vì vậy, để có một cá nhân hay một phe nhóm cán bộ công chức nào chấp nhận hy sinh lợi ích của mình, tháo gỡ “điểm nghẽn cơ chế,” tinh gọn và linh hoạt bộ máy hành chánh để đưa đất nước phát triển là điều rất khó, thậm chí còn ngăn cản, nảy sinh xung đột lợi ích cá nhân rồi dần lan tỏa đến xung đột cả hệ thống chính trị, sự phản kháng và đấu đá của dàn lãnh đạo cấp cao ở Trung Ương là không tránh khỏi.
Hiện nay, hệ thống chính trị Việt Nam gồm có : Đảng csVN, Nhà nước csVN, Mặt trận Tổ quốc csVN và các tổ chức chính trị xã hội. Trong đó, hệ thống tổ chức của Đảng CsVN được lập tương ứng với hệ thống tổ chức hành chánh của Nhà nước csVN. Mà trong bộ máy Nhà Nước csVN gồm có: Quốc Hội, Chủ Tịch Nước, Chính Phủ, Tòa Án, Viện Kiểm Sát, chính quyền địa phương. Như vậy, để tinh gọn hệ thống chính trị thì Đảng csVN và Nhà nước csVN có thể nhập lại một. Còn để tinh gọn cơ quan hành chính, thì Chính phủ csVN là cơ quan hành chính cao nhất của Nhà Nước csVN hiện gồm có 20 bộ + 2 cơ quan ngang bộ là Thống đốc Ngân hàng và Tổng Thanh tra chính phủ, thêm 8 cơ quan trực thuộc nữa là quá cồng kềnh.
Từ 20 bộ có thể sáp nhập hoặc giải thể một số bộ để tổ chức bộ máy Chính Phủ được tinh gọn hơn. Hệ thống Chính phủ chính là “điểm nghẽn” trọng yếu của “điểm nghẽn” mà ai cũng dễ dàng nhận thấy, cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy hành chính mà Tô Lâm muốn thực hiện theo phương châm “thời gian không chờ đợi” là quyết liệt nhắm vào cơ chế Chính phủ, nhắm vào các cán bộ thuộc diện Trung Ương Đảng quản lý gồm: thủ tướng, phó thủ tướng và số bộ trưởng thứ trưởng.
Một hội nghị quyết định vấn đề hệ trọng của cả đất nước, của cả hệ thống chính trị mà chỉ diễn ra khoảng thời gian chưa tới một ngày, quá gấp gáp và thúc bách đúng theo kiểu như Tô Lâm phát biểu là Trung Ương không chờ cấp tỉnh, cấp tỉnh không chờ cấp huyện, cấp huyện không chờ cơ sở, quyết tâm hoàn thành việc tổng kết nghị quyết 18 và báo cáo phương án về Ban Chấp Hành Trung Ương Đảng CSVN ngay trong quý 1-2025, báo hiệu một cuộc “long tranh hổ đấu” sắp diễn ra ngay trong lòng bộ máy chính phủ csVN.
Các bộ sẽ đấu với nhau, các cán bộ công chức sẽ đấu với nhau để tranh giành quyền tồn tại. Ngày 30 tháng 11 năm 2024, Thủ Tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp thứ nhất của ban chỉ đạo Chính Phủ đánh giá việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy lần này có phạm vi tác động rộng, là việc phức tạp, nhạy cảm.
Tính từ đầu tháng 8/2024 đến nay, có ba phó thủ tướng bị kỷ luật, bị khởi tố: Phạm Bình Minh, Vũ Đức Đam, Lê Minh Khái và các một số bộ trưởng của các bộ. Hiện tại, trong số những người đứng đầu Chính Phủ, dưới\ Phạm Minh Chính có năm phó thủ tướng: Nguyễn Hòa Bình, Lê Thành Long, Trần Hồng Hà, Bùi Thanh Sơn và Hồ Đức Phớc. Giới quan sát nhận xét, năm phó thủ tướng là quá nhiều, dư thừa, muốn tinh gọn thì cần luân chuyển công tác hoặc cắt giảm hai cho đến ba phó thủ tướng. Vậy thì dự kiến cũng sẽ có một trận “sống mái” giữa năm phó thủ tướng, tuổi tác ngang ngửa với nhau.
Cuộc cách mạng “Tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị” mà Tô Lâm nhấn mạnh phải thực hiện với quyết tâm cao, hành động quyết liệt, nhất là ở cấp Trung Ương, dự kiến sẽ có nhiều trận “sống còn,” “long tranh hổ đấu” trong nội các Chính Phủ Phạm Minh Chính trong tương lai không xa. Nhưng vấn đề đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, có đạt hiệu quả ở cấp Trung Ương hay không lại là một chuyện khác. Chúng ta chờ xem.
Lão Thất

__________________