Nguồn gốc huyền bí của Tequila
 

Tìm hiểu nguồn gốc của loại rượu tequila của xứ sở Mexico nóng bỏng, với những thần thoại kỳ bí và cả những câu chuyện có thực được lịch sử ghi nhận.

Tequila được chưng cất từ giống cây thùa blue agave chủ yếu được trồng trong vùng Tequila, nằm cách 65km về hướng Tây Bắc Gualdalajara (thủ phủ của Jalisco), và trên vùng cao Los Altos của bang Jalisco.
Mexico là đất nước được công nhận quyền dùng tên gọi "tequila". Tuy nhiên, lịch sử của tequila còn gắn liền với một quốc gia khác, Tây Ban Nha - được coi là cái nôi sinh ra rượu tequila ngày nay.
Bản thân từ "tequila" rất bí ẩn. Nó có nghĩa là một nơi trồng cây trái theo tiếng Nahuatl (hay Aztec) của những người Nuhua sinh sống ở trung tâm Mexico thời cổ đại. Người Nuhua tôn thờ cây thùa như một hiện thân của Mayaheul - nữ thần có tới 400 bầu vú dành cho 400 đứa con của mình.
Cây thùa là một loài cây kỳ diệu, có thể làm chiếu, quần áo, dây thừng, giấy, hoặc làm ra các loại thức uống như pulque hay malzac. Pulque có thể được coi là dạng sớm nhất của tequila.
Đó là một loại thức uống bổ dưỡng, dạng sữa, có bọt nhẹ và có lịch sử ít nhất chừng 2000 năm. Sau pulque là mezcal, tequila xuất hiện cuối cùng và là loại thức uống phổ biến nhất.
Cây thùa có nguồn gốc từ Bắc Mỹ. Người ta tìm ra rằng, chúng được sử dụng từ cách đây đến 9.000 năm. Cây thùa thực chất không thuộc họ xương rồng như nhiều người vẫn lầm tưởng. Với đặc điểm lá dài và nhọn dần, chúng được cho là giống với họ lily nhiều hơn. Giống thùa dùng để làm ra tequila là blue agave, cần tới 8-12 năm để trưởng thành.
Nguồn gốc cổ xưa và lịch sử của tequila
Câu chuyện lịch sử của tequila gắn liền với những bộ lạc cổ đại ở Mexico. Những người cổ xưa thuộc các bộ lạc Aztec, Nahuatl, Chichimecan, Otomies, Toltecan trước kia thường xuyên uống loại thức uống được làm từ cây thùa, loại cây dùng để làm ra tequila ngày nay.
Văn hóa châu Âu gây ảnh hưởng đến tequila bắt đầu từ khi Tây Ban Nha đặt chân đến ngôi làng của tequila (ngày nay có tên là làng Tequila) thuộc vùng đất Techinchan vào thời kỳ Đế chế Aztec cổ xưa (thế kỷ 15-16), nay là bang Jalisco của Mexico.
Ngôi làng Tequila nằm dưới chân một ngọn núi lửa cao 3.000m, hiện nay đã ngừng hoạt động.
Thật không may, cùng với sự sụp đổ của Đế chế Aztec, người Tây Ban Nha đã phá hủy phần lớn nền văn minh Mexico cổ đại. Lịch sử về tequila chỉ còn lại là câu chuyện thần thoại huyền bí.
Truyền thuyết kể rằng, người Aztec uống tequila trong các nghi lễ hiến tế một người thuộc bộ lạc cho các thần thánh của họ, và trong suốt một cuộc truy hoan nào đó.
Tây Ban Nha bắt đầu chinh phạt Mexico vào tháng 4/1530, và nhanh chóng tiêu diệt mọi sự phản kháng của Đế chế Aztec. Khi nguồn dự trữ rượu brandy và lương thực người Tây Ban Nha mang từ nước họ đã cạn kiệt, họ buộc phải tìm những thứ để thay thế.
Bằng cách lên men nước cây thùa mà tequila đã chính thức ra đời. Đó là nguồn gốc được lịch sử chính thức ghi nhận, mặc dù người ta hoàn toàn có thể tin rằng, nền văn minh cổ xưa của người Mexico chính là cái nôi đầu tiên sản sinh ra tequila.
Ban đầu, người Tây Ban Nha học cách uống pulque, thức uống được người bản địa Mexico tạo ra từ lâu trước đó, bằng cách lên men nhựa một loại cây thuộc họ thùa có tên là maguey.
Người ta cho rằng việc chưng cất pulque khiến nó trở lên mạnh hơn vào năm 1535, và là tiền thân của tequila. Vào khoảng 1550, một loại thức uống làm từ cây thùa có tên Mezcal Tequila lần đầu tiên được sản xuất. Tequila trở thành loại đồ uống được chưng cất đầu tiên của Bắc Mỹ, đồng thời là sản phẩm có cồn đầu tiên được thương mại hóa.
Hiện nay, loại rượu mezcal vẫn có mặt ở Mexico, tuy nhiên không phổ biến bằng tequila, mặc dù về bản chất, tequila cũng chỉ là một loại mezcal dùng giống thùa khác mà thôi.
Nhà máy sản xuất tequila đầu tiên xuất hiện năm 1600 được điều hành bởi Don Pedro Sanchez de Tagle (1661-1723). Ông là người đã phát triển rượu mezcal và cho chưng cất tequila. Về sau, ông được người đời gọi là "Cha đẻ của tequila".
Tequila được độc quyền bởi Tây Ban Nha trong một thời gian dài. Đến năm 1619, rượu mezcal mới được cung cấp cho vùng Guadalajara, Jalisco của Mexico. 1636, thống đốc vùng Jalisco phê chuẩn việc sản xuất công nghiệp rượu mezcal.
Tây Ban Nha nhiều lần ban hành lệnh cấm rượu ở vùng Jalisco trong suốt thời kỳ thống trị Mexico. Vào những năm 1810-1821, người Mexico nổi dậy giành độc lập và trong cuộc chiến ấy, binh lính ở cả hai chiến tuyến đều uống tequila.
Với thắng lợi của người Mexico, tequila chiếm lĩnh thị trường nước này, đánh bật các loại rượu khác của Tây Ban Nha. Từ đây, rượu tequila bước sang trang sử mới, gắn tên tuổi của nó với đất nước Mexico nhiều hơn.
Tên gọi "tequila" thực ra chỉ xuất hiện vào năm 1854, được ghi chép lại bởi một du khách người Pháp Ernest de Vigneaux. Tuy nhiên phải gần 2 thập kỷ sau đó, vào khoảng năm 1870, cái tên "tequila" mới chính thức được biến đến trên toàn cầu.
Tequila đặt chân đến nước Mỹ vào năm 1873. Khi đường xe lửa dọc Bắc Mỹ ra đời vào những năm 1880, tequila bắt đầu bành trướng sức phổ biến của nó và đến nay nó được tiêu thụ ở hầu hết các quốc gia trên thế giới.
TM