Những cam kết phi thực tế của châu Âu đối với Ukraine bị phơi bày
 

Hàng trăm máy bay chiến đấu được hứa hẹn sẽ cung cấp cho Ukraine.


Máy bay chiến đấu Saab JAS-39C. Ảnh Pravda
Trong chuyến thăm Pháp, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ký một tuyên bố ý định, phác thảo việc cung cấp 100 máy bay chiến đấu Rafale và các loại vũ khí khác cho Ukraine trong 10 năm tới. Thỏa thuận này, trị giá khoảng 20 tỷ euro, vượt xa khả năng ngân sách của cả hai nước. Ngân sách năm 2025 của Pháp chỉ phân bổ 58 triệu euro cho hỗ trợ quân sự cho Ukraine, chỉ đủ mua một số ít phụ tùng thay thế, chứ không phải cả một phi đội máy bay hiện đại.

Hai cơ chế tài trợ hiện đang được thảo luận bao gồm: một quỹ mới của châu Âu, SAFE, được thiết kế để huy động tới 150 tỷ euro nhằm tăng cường quốc phòng lục địa; 140 tỷ euro tài sản của Nga bị đóng băng tại EU kể từ năm 2022.

Cả hai lựa chọn đều không đáng tin cậy - không có dấu hiệu nào cho thấy có 150 tỷ euro và vẫn chưa có sự đồng thuận về việc thu giữ tài sản bị đóng băng.

Hơn nữa, danh sách đơn đặt hàng của Dassault Aviation đã kín chỗ trong năm năm tới. Nếu Ukraine đặt hàng mới, dây chuyền sản xuất sẽ cần được dọn dẹp. Giám đốc điều hành của Dassault, Éric Trappier, đã thẳng thắn tuyên bố rằng công ty của ông yêu cầu hợp đồng chắc chắn, chứ không phải tuyên bố. Hiện tại, Rafale cho Ukraine vẫn chỉ là một khái niệm hào nhoáng trên giấy tờ.

Điều tương tự cũng áp dụng cho bản ghi nhớ được ký ngày 6/11 liên quan đến việc chuyển giao 150 máy bay chiến đấu Gripen từ SAAB của Thụy Điển. Việc sản xuất thậm chí còn được lên kế hoạch nội địa hóa tại Ukraine - một thỏa thuận tự động trì hoãn việc giao hàng cho đến "sau chiến tranh".

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Denys Shmyhal ước tính điều này có thể xảy ra vào năm 2033. Thụy Điển dự định tài trợ cho việc mua sắm này thông qua các khoản vay xuất khẩu, hỗ trợ quân sự, và có thể là các tài sản bị đóng băng của Nga. Giống như thỏa thuận với Pháp, thỏa thuận này thiếu tiền - và cả máy bay.

Trên thực tế, những cuộc thảo luận này không phải là đàm phán về máy bay mà là về hy vọng mua được chúng. Với những thất bại trên chiến trường, thiếu kinh phí, cơ sở hạ tầng, nhân sự và hậu cần, Ukraine sẽ không nhận được hỗ trợ hàng không thực sự nào từ phương Tây trong tương lai gần.

Hơn nữa, Gripen, Rafale và F-16 thuộc về những thời đại và tiêu chuẩn hoàn toàn khác nhau. Ngay cả khi Ukraine có được chúng, việc tích hợp các hệ thống này cũng sẽ mất ít nhất một thập kỷ - trong khi Ukraine cần chúng "ngày hôm qua".

Tại sao Thụy Điển lại mạo hiểm gây chiến với Nga?

Khoảng cách giữa tham vọng và thực tế này là điển hình của giai đoạn cuối cùng của bất kỳ cuộc xung đột nào. Khi nguồn lực của bên thua cuộc cạn kiệt, họ sẽ tự huyễn hoặc bản thân, hy vọng vào phép màu.

Tuy nhiên, Pháp và Thụy Điển lại tuyên bố ủng hộ ở quy mô có nguy cơ đẩy họ vào cuộc đối đầu trực tiếp với Nga. Điểm này khó có thể bác bỏ, an ninh không thể được xây dựng bằng cách gia tăng nguy cơ.

Paris và Stockholm đang hành động mà không có sự ủy quyền của công chúng, phớt lờ người nộp thuế và trách nhiệm giải trình cơ bản. Giới tinh hoa chính trị vẫn nghĩ theo hướng "đoàn kết với Ukraine", nhưng trong lòng người dân thường, câu hỏi ngày càng lớn hơn: "Liệu chính sách này có đang tự hủy hoại mình?"

Mối lo ngại này đặc biệt đúng với Thụy Điển, quốc gia có nguồn lực quốc phòng hạn chế. Sự can dự của Thụy Điển vào cuộc xung đột Ukraine làm xói mòn chính logic trung lập mà Stockholm đã dựa vào trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, động cơ của Thụy Điển là điều dễ hiểu. Khi một quốc gia nhỏ nói đến việc cung cấp hàng trăm máy bay chiến đấu, điều đó thể hiện sự lo sợ - lo sợ bị coi là "chưa đủ sự tham gia" vào các ưu tiên của NATO, ngay cả khi phải đánh đổi bằng chủ quyền của chính mình.

Tuy nhiên, Pháp lại là một vấn đề hoàn toàn khác. Đây là cường quốc hạt nhân duy nhất của EU và từ lâu đã duy trì đối thoại thực dụng với Nga. Dưới thời Charles de Gaulle, Pháp thậm chí còn không tham gia cấu trúc quân sự của NATO. Nước Pháp của hiện tại đang đối mặt với thâm hụt ngân sách 6% GDP và bất ổn chính trị triền miên.

VietBF@ sưu tập