VietBF - Mỹ có cam kết bảo vệ Đài Loan khi bị tấn công hay không?

08/01/20

Những ngày gần đây, máy bay chiến đấu Trung Cộng liên tục xâm phạm không phận của Đài Loan.
https://www.vietbf.com/forum/attachm...1&d=1596315111

Trước đó, Trung Quốc cũng nhiều lần tuyên bố sẽ dùng vũ lực để “thống nhất” Đài Loan.

Trong tình hình căng thắng gia tăng, một số người cho rằng nếu Đài Loan Trung Cộng tấn công, thì Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan theo cam kết an ninh trong đạo luật Quan hệ Đài Loan (Taiwan Relations Act).

Tuy nhiên, thực tế không phải vậy.

Đạo luật Quan hệ Đài Loan được Quốc hội Mỹ thông qua năm 1979 chỉ quy định là Mỹ có nghĩa vụ cung cấp vũ khí “có bản chất phòng thủ” cho Đài Loan, chứ không có cam kết đưa quân đội giúp bảo vệ Đài Loan.

Đến năm nay, có 2 dự luật được khởi thảo, 1 ở Thượng viện và 1 ở Hạ viện Mỹ, yêu cầu Bộ Quốc phòng có hành động cụ thể để bảo vệ Đài Loan nếu bị tấn công, nhưng cả hai đều ở giai đoạn rất sớm và khó có thể dự báo sẽ được thông qua hay không.

Vì thế, tại thời điểm này có thể khẳng định rằng Mỹ chưa hề có cam kết bảo vệ Đài Loan.

KiemTin

Tìm hiểu về vấn đề Đài Loan:

Vào ngày này năm 1978, trong một trong những tuyên bố quan trọng của Chiến tranh Lạnh, Tổng thống Jimmy Carter thông báo rằng vào ngày 01/01/1979, Mỹ sẽ chính thức công nhận nước Cộng hòa Nhân dân (CHND) Trung Hoa cộng sản và cắt đứt quan hệ với Đài Loan.

Sau khi Mao Trạch Đông thực hiện cách mạng thành công vào năm 1949, nước Mỹ đã kiên quyết từ chối công nhận chế độ cộng sản. Thay vào đó, họ tiếp tục ủng hộ và viện trợ cho chính phủ Quốc Dân Đảng của Tưởng Giới Thạch trên đảo Đài Loan. Năm 1950, trong Chiến tranh Triều Tiên, Mỹ và CHND Trung Hoa đã đụng độ vũ trang; sang thập niên 1960, người Mỹ vô cùng tức giận khi CHND Trung Hoa ủng hộ và viện trợ cho chính quyền Bắc Việt Nam trong Chiến tranh Việt Nam.

Tuy nhiên, thập niên 1970 đã mở ra trang mới trong quan hệ hai nước. Người Mỹ bấy giờ thấy rằng quan hệ gần gũi hơn với CHND Trung Hoa sẽ mang lại lợi ích kinh tế và chính trị. Về kinh tế, các doanh nhân Mỹ đã rất mong chờ được thâm nhập và khai thác thị trường khổng lồ ở Trung Quốc. Về chính trị, các nhà hoạch định chính sách của Mỹ tin rằng họ có thể chơi “lá bài Trung Quốc” – dùng quan hệ ngoại giao gần gũi hơn với Trung Quốc để gây áp lực lên Liên Xô trong một loạt các vấn đề, gồm cả các thỏa thuận vũ khí.

CHND Trung Hoa cũng mong muốn có quan hệ tốt đẹp hơn với kẻ thù cũ. Họ tìm kiếm tăng trưởng thương mại với Mỹ thông qua bình thường hóa quan hệ, và đặc biệt, người Trung Quốc mong chờ những công nghệ có thể đạt được từ Mỹ. CHND Trung Hoa cũng cần tìm kiếm đồng minh vì họ đang đối đầu quân sự với một đồng minh cũ của mình là Việt Nam, và phía Việt Nam đã có một hiệp ước tương trợ với Liên Xô.

Tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan của Carter (do điều kiện của CHND Trung Hoa) đã khiến nhiều thành viên Quốc Hội Mỹ tức giận. Đạo luật Quan hệ với Đài Loan (The Taiwan Relations Act) đã nhanh chóng được thông qua để trả đũa cho động thái này. Đạo luật này gần như đã cho Đài Loan địa vị tương tự như bất kỳ quốc gia nào được Mỹ công nhận, nó cũng chứa các quy định về việc tiếp tục bán vũ khí cho chính phủ Quốc Dân Đảng. Tại Đài Loan, Mỹ có một cơ quan đại diện “không chính thức”, tương đương cấp Đại sứ quán, nhưng có tên gọi là Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan (American Institute in Taiwan). Cơ quan này sẽ phục vụ lợi ích của Mỹ tại đây.

Bản dịch của Nghiên Cứu Quốc Tế theo trang History:
1978 December 15
United States announces that it will recognize communist China
istory.com/this-day-in-history/united-states-announces-that-it-will-recognize-communist-china