VBF-Như vậy là TT thứ 45 của nước Mỹ đă có. Ông Trump, một tài phiệt sở hữu tài sản hàng tỷ đô lại là Tân Tổng Thống. Trước khi lên làm TT, ông đă có kế hoạch trục xuất di dân lậu và c̣n giảm ngay dân tị nạn.
Tổng Thống đắc cử Donald Trump và Phu Nhân Melania đến Hoa Thịnh Đốn ngày thứ Năm. (Chris Kleponis-Pool/ Getty Images)
Các phụ tá đang mở đường cho Tổng Thống đắc cử Donald Trump thực hiện những bước đầu tiên hướng tới việc sửa đổi hệ thống di trú, ngay sau khi ông nhậm chức vào ngày thứ Sáu. Cải tổ chính sách di trú là điều cam kết chính yếu của ông khi ra tranh cử, khiến cho những người bênh vực di dân đang lo sợ về những chuyện sắp xảy ra.
Sẽ không c̣n những biện pháp bảo vệ tạm thời trong những năm cuối nhiệm kỳ của ông Obama, dành cho những người sống ở nước Mỹ một cách bất hợp pháp. Thay v́ vậy, người ta sẽ xem những h́nh ảnh trong chương tŕnh tin tức buổi tối, thấy tận mắt những cuộc truy bắt nhân viên tại nơi làm việc. Ông Trump gửi một thông điệp nói rằng ông sẽ làm ngay việc truy quét mà ông đă hứa,
Ngoài những cuộc đột kích được chú ư nhiều, ông Trump cũng sẽ mở rộng phạm vi của những đối tượng được nhắm tới để trục xuất. Theo tiết lộ của những người bênh vực di dân từng tiếp xúc với những người quen thuộc với các kế hoạch của Trump, tân tổng thống sẽ tập trung vào những người có tiền án h́nh sự. Ông có thể lập tức xúc tiến việc làm giảm bớt số lượng những người tị nạn được phép vào Mỹ.
Ông Trump cũng có thể hạn chế số lượng những người có thể vào nước Mỹ, coi đó là một biện pháp an ninh, thực hiện lời ông hứa ngăn chặn những người nhập cư “từ bất kỳ quốc gia nào bị khủng bố xâm nhập.”
Hôm thứ Tư phát ngôn viên Sean Spicer của ông Trump nói, “Chúng ta cần phải nắm quyền kiểm soát biên giới. Chúng ta cần phải kiểm soát hệ thống nhập cư. Và chúng ta có thể làm điều đó một cách rất thông minh và có phương pháp, bảo đảm rằng ưu tiên là những người đầu tiên và trước hết t́m cách làm hại chúng ta, hoặc những người nào là mối nguy hiểm trong một cộng đồng.”
Những khoản thay đổi khác sẽ diễn ra chậm hơn, nhưng được thiết kế để có những tác động sâu rộng. Những người nào từng phạm, ngay cả phạm tội nhẹ, đều sẽ bị trục xuất, cùng với khoảng 800,000 người nhận được lệnh loại bỏ, nhưng vẫn có thể ở lại Hoa Kỳ.
Thêm nhiều viên chức di trú sẽ được cử đến các nhà tù địa phương để t́m kiếm người vi phạm. Những vụ truy tố các hành vi vi phạm nhập cư sẽ tăng lên. Sẽ có ít người hơn hội đủ điều kiện để xin được bảo vệ tại Mỹ. Trong lúc đó, một định nghĩa thế nào là một “nỗi sợ hăi đáng tin” về việc trở về nước gốc có lẽ sẽ được thu hẹp lại.
Cộng chung lại, những hành động ấy sẽ dẫn đến một sự thay đổi đáng kể, trong cách thức luật di trú được thi hành. Chính điều đó có thể tạo ra một làn sóng, làm thay đổi số lượng người nhập cư, và cách thức khoảng 11 triệu người cư ngụ bất hợp pháp tại Hoa Kỳ sống cuộc sống của họ.
Khác với một số kế hoạch khác của ông gây nhiều tốn kém, chẳng hạn như việc thay thế Obamacare, ông Trump có thể hành động về di trú, mà không cần Quốc Hội chấp thuận, căn cứ vào thẩm quyền pháp lư rộng răi của tổng thống trong việc kiểm soát biên giới.
Hôm thứ Tư, Phó Tổng Thống đắc cử Mike Pence nói với đài NBC News, “Chúng tôi sẽ xúc tiến rất nhanh về vấn đề biên giới.” Ông Pence nói rằng thậm chí ông Trump có thể sử dụng quyền hạn hành pháp của ông, để bắt đầu thực hiện lời cam kết chính yếu của ông về nhập cư: xây một bức tường dọc theo biên giới với Mễ Tây Cơ .
Trong ngân sách Bộ Nội An của năm tới, có khoảng $175 triệu dành cho việc nâng phẩm chất các ṭa nhà của lực lượng Tuần Tra Biên Giới, và tăng thêm các thiết bị mới. Cùng với những ngân quỹ khác, số tiền này có thể được chuyển một cách nhanh chóng, để bắt đầu xây một bức tường, trong khi Quốc Hội xem xét những đề nghị tăng số tiền tài trợ.
Nhóm chuyển tiếp chính quyền của ông Trump đă dự định “một vài tuần rất mạnh mẽ” thực hiện những hành động hành pháp về di trú, chính sách năng “bốn hoặc năm” lệnh hành pháp, trong những giờ tuyên thệ nhậm chức vào ngày thứ Sáu, và dự định hành động thêm vào ngày thứ Hai.
Với một chữ kư, ông Trump cũng có thể chấm dứt việc ông Obama xúc tiến bảo vệ hàng trăm ngàn di dân tránh bị trục xuất. Những người này từng được đưa vào nước Mỹ một cách bất hợp pháp khi c̣n nhỏ.
Hơn 740,000 người tự nguyện chịu kiểm tra lư lịch, và nhận được giấy phép làm việc hai năm, căn cứ theo chương tŕnh Hành Động Được Hoăn Lại Cho Những Người Đến Mỹ Khi C̣n Nhỏ. Nếu chương tŕnh bị hủy bỏ, những giấy phép ấy có thể được để cho hết hạn, trong hai năm đầu tiên ông Trump tại chức.
Trước sự việc này, ông Obama thề chống lại bất kỳ nỗ lực của chính phủ sắp tới, nhằm theo dơi và trục xuất những người nộp đơn xin được bảo vệ theo chương tŕnh ấy.
Hôm thứ Tư, trong cuộc họp báo cuối cùng, Tổng Thống Obama nói rằng ông dự định sống âm thầm, sau khi ông rời Ṭa Bạch Ốc. Nhưng ông sẽ lên tiếng, nếu ông thấy bằng chứng về “những nỗ lực nhằm vây bắt những đứa trẻ đă lớn lên ở đây và là những trẻ em người Mỹ, dù có người ta có nói thế nào đi nữa.”
Ông Trump đă ngụ ư ông sẽ làm việc với Quốc Hội do Cộng Ḥa cầm đầu, để cải tổ hệ thống visa làm việc, giảm bớt số lượng di dân hợp pháp, và làm hồi sinh một đề nghị, trước đây gọi là Dream Act (Đạo Luật Mơ Ước). Luật này sẽ cung cấp một h́nh thức của t́nh trạng pháp lư cho những người nhập cư nào được đưa đến Mỹ một cách bất hợp pháp khi c̣n nhỏ.
Trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Tư trên đài Fox News, ông Trump cho biết ông sẽ “làm việc trên một kế hoạch”, trong mấy tháng tới, có thể giúp cho một số người được ở lại Mỹ.
Tuy nhiên, những người ủng hộ di dân dự đoán sẽ nh́n thấy các viên chức cơ quan Thực Thi Công Lực Di Trú Và Quan Thuế đột kích vào những nơi làm việc, để bắt giữ những người sống ở Hoa Kỳ một cách bất hợp pháp. Họ cũng đang chuẩn bị cố vấn cho những trẻ em nào chứng kiến cha hoặc mẹ bị c̣ng tay, và bị chở đến một trung tâm giam giữ của cơ quan di trú.
Frank Sharry, người đứng đầu Americas Voice (Tiếng Nói Hoa Ky, một nhóm bênh vực dân nhập cư, nói, “Ông Trump và nhóm của ông đă nói mị dân về những di dân, ngay từ ngày đầu tiên của cuộc vận động tranh cử của ông. Chúng tôi đang chuẩn bị đối phó với điều xấu nhất.”
Trong một cuộc khảo sát của Gallup trong tháng này, 41% dân Mỹ hài ḷng với mức độ hiện thời của số lượng nhập cư. Đây là một tỷ lệ cao hơn mọi thời, tính từ khi Gallup bắt đầu theo dơi vấn đề này trong năm 2001.
Giữa lúc xảy ra cuộc tranh căi về vấn đề này trong năm qua, tỷ lệ phần trăm của những người muốn mức di dân ít hơn đă giảm xuống c̣n 36%. Họ là một phần của một tỷ lệ đa số 53% không hài ḷng về vấn đề này, mặc dù một số người trong nhóm đó muốn nh́n thấy nhập cư tăng lên, hoặc muốn mức độ nhập cư vẫn như cũ.
Chính phủ Obama đă hạn chế những vụ trục xuất lại nơi những người mới tới Mỹ, những người nhiều lần vi phạm luật di trú, và những người có nhiều tiền án h́nh sự. Nếu ông Trump quét sạch những khoản hạn chế ấy, trong số đó có nhiều khoản được ghi nhận trong một bản ghi nhớ hồi tháng 11 năm 2014, từ Bộ Trưởng Nội An Jeh Johnson, th́ các viên chức di trú sẽ tự do bắt đầu trục xuất nhiều người hơn nữa. Họ có thể nhanh chóng làm cho những vụ loại bỏ tăng khoảng 75%, lên đến những mức độ được nh́n thấy lần cuối trong năm 2012, vào cuối nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng Thống Obama, khi hơn 400,000 người bị trục xuất. Trong năm ngoái, chính phủ Obama trục xuất 235,00 người.
Phần lớn các nhiệm vụ hủy bỏ những biện pháp bảo vệ nhập cư của Tổng thống Obama, và gia tăng những vụ trục xuất, sẽ được giao cho tướng thủy quân lục chiến hồi hưu John F. Kelly, người được ông Trump chọn làm người điều hành Bộ Nội An. Ông Kelly trông coi các hoạt động chống ma túy của quân đội ở Trung Mỹ, cho đến đầu năm ngoái. Ông sẽ được quốc hội chuẩn nhận vào ngày thứ Sáu.
Việc xây dựng một “bức tường lớn và đẹp” trên toàn bộ biên giới Mỹ và Mễ Tây Cơ, như ông Trump đă kêu gọi, cũng được giao cho ông Kelly.
Một đề nghị do các cố vấn của ông đưa ra sẽ là một số trong khoảng đánh thuế một số trong $25 tỷ tiền do những người Mễ Tây Cơ làm việc ở Mỹ gửi về nước mỗi năm. Ư tưởng này có lẽ sẽ bị chống đối bởi các công ty dịch vụ tài chánh tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển tiền.
Ông Trump gây ngạc nhiên cho một số nhà lập pháp Cộng Ḥa trong tháng này, khi ông nói rằng ông sẽ đề nghị Quốc Hội ứng trước chi phí, khoảng từ $12 tỷ đến $38 tỷ, trước khi đ̣i Mễ Tây Cơ hoàn trả tiền. Sau đó, ông nói rằng ông không thay đổi các kế hoạch vận động tranh cử của ông, mà chỉ t́m cách di chuyển nhanh hơn mức mà tiến tŕnh phân bổ chi phí sẽ cho phép.
Các viên chức Mễ Tây Cơ nói rằng họ sẽ từ chối hợp tác.