Luật sư khuyên bài học nằm lòng khi ký hợp đồng mua xe ô tô, khó bắt lỗi đại lý

[Romano]

Theo luật sư Đặng Văn Cường, sự việc khách hàng Đặng Xuân Minh ở Hà Đông mua xe Toyota Vios bị "hụt" ưu đãi lệ phí trước bạ 50% của Chính phủ cần được đánh giá dựa trên đồng mua bán áp dụng theo Bộ luật Dân sự 2015.
Tiếp theo câu chuyện bị hớ vì "mua xe chờ giảm phí trước bạ" của anh Đặng Xuân Minh ở Hà Đông, trao đổi với phóng viên VietNamNet, luật sư Đặng Văn Cường (Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư Hà Nội) nhận định đây là mối quan hệ mua bán giữa khách hàng và đại lý Toyota Hà Đông, bởi vậy quyền và nghĩa vụ giữa các bên sẽ được xác lập trên cơ sở hợp đồng mà hai bên đã ký kết.

Theo quy định của pháp luật về hợp đồng đặt cọc, nếu bên mua xe không ký kết hợp đồng mua bán đúng thời hạn thì bên bán xe có quyền phạt cọc. Trong hợp đồng đặt cọc giữa các bên sẽ có nội dung này, nếu không rõ ràng thì Bộ luật Dân sự cũng đã quy định đến thời hạn ký kết hợp đồng mà bên đặt cọc không ký kết thì mất tiền cọc.

Việc các bên ký kết phụ lục gia hạn thời hạn thực hiện hợp đồng đặt cọc thì đó là ý chí tự nguyện của các bên, nếu không ký phụ lục này mà bên mua không mua nữa đương nhiên sẽ mất tiền cọc. Đó là quy định của pháp luật và cũng là nội dung các bên đã thỏa thuận với nhau trong hợp đồng.Khi đã ký hợp đồng mua bán xe, pháp luật quy định bên mua phải đăng ký trong thời hạn luật định, nếu quá thời hạn thì sẽ bị phạt do chậm đăng ký. Nếu khách hàng muốn đợi chính sách mới thì phải chấp nhận chịu phạt do chậm đăng ký. Đây là vấn đề trách nhiệm pháp lý cũng như rủi ro pháp lý mà khách hàng phải tự chịu, rất khó có thể bắt lỗi được nhân viên tư vấn bán xe.

"Chính sách miễn giảm lệ phí trước bạ cho xe ô tô thường được công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, mọi người đều có thể biết. Nếu chưa công bố chính thức thì các thông tin đưa ra từ bên bán chỉ là phán đoán. Bởi vậy có thể đoán đúng, cũng có thể đoán sai", luật sư Cường phân tích.

Theo luật sư Cường, khách hàng ở đây là anh Minh cần xem lại hợp đồng đặt cọc và hợp đồng mua bán, nếu có căn cứ cho thấy bên bán đã vi phạm điều khoản trong hợp đồng gây ra thiệt hại của mình thì khi đó có quyền khởi kiện để yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Còn trách nhiệm của nhân viên tư vấn đến đâu thì cũng phải dựa trên cơ sở hợp đồng. Nếu nhân viên tư vấn khác với nội dung của hợp đồng thì khách hàng có thể từ chối thực hiện. Ý kiến tư vấn không phải là yêu cầu bắt buộc đối với khách hàng mà chỉ mang tính chất tham khảo để khách hàng quyết định.Trả lời câu hỏi, liệu anh Minh có đủ cơ sở để đòi bồi thường thiệt hại vì tin vào lời nói miệng của tư vấn bán hàng hay không, luật sư Cường nói: "Theo quy định của pháp luật, vấn đề yêu cầu bồi thường thiệt hại chỉ đặt ra khi một bên có lỗi gây ra thiệt hại cho bên kia. Bởi vậy với thông tin sự việc như trường hợp anh Minh rất khó để chứng minh lỗi của bên bán cũng như nhân viên tư vấn".

"Ngoài ra, vấn đề chứng minh thiệt hại thực tế là không thể thực hiện được vì khi đã chấp nhận ký kết hợp đồng mua bán thì trách nhiệm sang tên là nghĩa vụ pháp lý mà các bên bắt buộc phải thực hiện. Việc anh Minh đăng ký xe trước thời điểm giảm lệ phí trước bạ không được xác định là thiệt hại mà có thể được coi như thiếu may mắn, khi không được hưởng chính sách ưu đãi của nhà nước", luật sư Cường nhận định.

Luật sư Đặng Văn Cường cũng đưa ra lời khuyên cho người đi mua xe ô tô nên tìm hiểu kỹ về phương thức mua bán, hình thức đặt cọc và thanh toán. "Đọc kỹ hợp đồng để hiểu quyền và nghĩa vụ của mình hoặc đạt được thỏa thuận ghi rõ trong hợp đồng trước khi đặt bút ký sẽ tránh được những rủi ro không đáng có".

Như VietNamNet đã đăng tin trước đó, anh Đặng Xuân Minh ở Hà Đông phản ánh sự việc hồi tháng 6/2024, anh đến đại lý Toyota Hà Đông để mua xe Vios. Tại đây, anh được nhân viên bán hàng tư vấn nếu ký hợp đồng sớm sẽ được ưu đãi giảm 22 triệu đồng, giá bán Vios E CVT 488 triệu đồng sẽ chỉ còn 466 triệu đồng.

Đồng thời, nhân viên đại lý giới thiệu về lợi thế ưu đãi kép khi sang đầu tháng 7 có thể được giảm lệ phí trước bạ 50% theo chính sách của Nhà nước. Thấy hợp lý, anh Minh đã đặt cọc 30 triệu đồng và ký hợp đồng mua xe với giá 466 triệu, trong đó, anh trả 51%, còn lại 49% vay trả góp Công ty tài chính Toyota.

Sang tháng 7, do Chính phủ chưa giảm phí trước bạ ô tô, anh Minh xin hoàn cọc nhưng không được. Sau đó, đại lý đã gia hạn hợp đồng đến hết tháng 7. Cuối tháng 7, đại lý đã yêu cầu anh Minh phải thực hiện hợp đồng mua xe, đóng số tiền tự có 236 triệu đồng và "động viên" chờ khi giảm phí trước bạ thì đăng ký xe sau. Nếu không, anh sẽ bị phạt mất 30 triệu tiền cọc.

Tuy nhiên, ngay khi chuyển tiền, anh bị nhân viên thông báo phải đi đăng ký xe trong vòng 5 ngày, nếu không, sẽ bị phát mại xe. Lo sợ bị thiệt hại như vậy, anh Minh đã đi đăng ký xe với lệ phí trước bạ nộp đầy đủ 12%.

Chỉ nửa tháng sau khi anh Minh đăng ký xe, Chính phủ có quyết định giảm lệ phí trước bạ từ 1/9. Việc này khiến anh Minh bức xúc cho rằng đại lý Toyota Hà Đông làm việc không có tâm, cố ép doanh số khiến khách hàng thiệt hại. Phản hồi lời tố này, đại lý Toyota Hà Đông khẳng định đã làm đúng theo hợp đồng mua bán và cho biết hai bên không hề có thỏa thuận chờ lệ phí trước bạ.