Thẩm phán Pauline Newman, 97 tuổi, bị đ́nh chỉ công tác năm 2023 do suy giảm nhận thức và thể chất liên quan đến tuổi tác đă quyết định kiện đ̣i được quay lại làm việc.
Ngày 9/7, ṭa án liên bang đă ra phán quyết chống lại bà Pauline, cho rằng quyết định đ́nh chỉ chức vụ thẩm phán với nguyên đơn là đúng đắn.
Bà Pauline Newman là thẩm phán liên bang lớn tuổi nhất của Mỹ, là người đầu tiên được Tổng thống Ronald Reagan bổ nhiệm vào Ṭa án Liên bang năm 1984.
Bà là một nhân vật được kính trọng trong lĩnh vực luật bằng sáng chế, nhăn hiệu kinh doanh...và là thẩm phán nổi tiếng cứng rắn tại ṭa án, thường xuyên đưa ra phán quyết về các vụ án liên quan đến các công ty lớn.
Hội đồng tư pháp của Ṭa án liên bang đă đ́nh chỉ bà Pauline Newman vào tháng 9 năm ngoái trong ít nhất một năm hoặc cho đến khi bà phải tham gia các cuộc kiểm tra y tế theo lệnh của ṭa án.
Nữ thẩm phán phản đối bằng một vụ kiện Chánh án Ṭa Phúc thẩm Liên bang Hoa Kỳ, người quyết định đ́nh chỉ công tác bà. Chánh án cáo buộc bà Pauline "không có khả năng thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ của văn pḥng ḿnh, chậm đưa ra ư kiến và các đồng nghiệp tại ṭa án lo ngại về khả năng làm việc nói chung của bà".
Bà Pauline cũng bị cho là bất hợp tác trong các cuộc điều tra về sức khỏe của ḿnh. Chánh án tiết lộ bà Pauline c̣n bị đau tim và phải phẫu thuật đặt stent động mạch vành vào mùa hè năm 2021".
Đáp trả, nữ thẩm phán 97 tuổi đưa ra các kết quả khám sức khỏe độc lập, phủ nhận thông tin về bệnh tim. "Kể cả là đúng, th́ việc mắc bệnh động mạch vành cũng không liên quan ǵ đến khả năng thực hiện các chức năng tư pháp của một thẩm phán", bà nêu quan điểm.
Bà cáo buộc quyết định của Chánh án vi phạm Tu chính án thứ tư, "Quyền của người dân được đảm bảo an toàn về người, nhà cửa, giấy tờ và tài sản, chống lại mọi cuộc khám xét và tịch thu vô lư...".
Theo bà, chánh án vi phạm do cho phép một cuộc kiểm tra y tế hoặc tâm thần bắt buộc đối với một thẩm phán; bắt buộc giao nộp hồ sơ y tế thuộc về một thẩm phán "mà không có lệnh dựa trên lư do chính đáng".
Song phán quyết hôm qua của Ṭa án phúc thẩm liên bang đă đứng về phía bị đơn, bác bỏ toàn bộ cáo buộc của bà Pauline. Sau tuyên án, luật sư của bà cho hay "không bất ngờ", và khẳng định kháng cáo.
"Giả sử ngay cả khi bà Pauline không đủ năng lực, Ủy ban Tư pháp vẫn không có quyền đ́nh chỉ. Họ không có quyền loại bà ấy khỏi ghế thẩm phán, dù chỉ là đ́nh chỉ tạm thời", ông nói thêm.
Ở Mỹ, các thẩm phán liên bang không có tuổi nghỉ hưu bắt buộc. Họ được bổ nhiệm trọn đời bởi tổng thống, với sự xác nhận của Thượng viện.
Riêng tại các ṭa án tiểu bang, độ tuổi nghỉ hưu do các bang tự quyết định, hầu hết ở tuổi 70-75, riêng Vermont là 90 và 18 bang không giới hạn tuổi hưu như California, Delaware, Gruzia, Idaho, Kentucky, Maine, Nerbaska...
|