Bạn nghĩ ḿnh sẽ làm được ǵ nếu có thêm ngón tay số 6?
Nếu con người được sinh ra với 6 ngón tay trên mỗi bàn tay, chúng ta sẽ có "high six" thay v́ "high five". Hệ cơ số 12 có thể đă phổ biến hơn hệ thập phân và tay cầm Playstation cũng có thể có thêm nút. Nhưng tiến hóa đă từ chối tất cả những điều đó.
Bây giờ, một nhóm các kỹ sư và nhà thần kinh học đến từ Đại học College London muốn chứng minh tiến hóa thực sự đă sai khi không ban cho chúng ta ngón tay số 6. Họ đă chế tạo ra một ngón tay cái robot in 3D có thể được đeo và điều khiển dễ dàng.
Đây là một nghiên cứu thuộc lĩnh vực công nghệ mới nổi gọi là "body augmentation", nhắm đến việc gắn thêm bộ phận để mở rộng cơ thể vật lư của chúng ta. Bây giờ, đó có thể mới là một ngón tay số 6, nhưng trong tương lai, có thể tưởng tượng bạn sẽ gắn được cả những xúc tu như của tiến sĩ Otto Octavius mới trở lại trong Spider-Man: No Way Home.
Tại sao con người chỉ có 5 ngón tay?
Không chỉ ở con người và động vật linh trưởng, nhiều loài động vật có xương sống khác cũng chỉ có tối đa 5 ngón trên mỗi chi. Chẳng hạn như chó và mèo, chúng có 5 ngón trên mỗi chân trước và 4 ngón ở mỗi chân sau.
Cho đến tận thời điểm này, các nhà khoa học vẫn không hiểu tại sao tiến hóa lại chọn con số 5 là giới hạn. Quay trở lại khoảng 360 triệu năm về trước, các bằng chứng từ hồ sơ hóa thạch cho thấy đă từng có các loài động vật sở hữu 6,7 hoặc 8 ngón sống trên Trái Đất.
Các ngón này đă biến mất cùng khoảng thời gian các sinh vật phát triển được khớp cổ tay và mắt cá nhân linh hoạt hơn. V́ vậy, có một giả thuyết cho rằng các khớp tinh vi đă giúp một ngón tay đảm nhận được nhiệm vụ của nhiều ngón khác bên cạnh. Khi phạm vi hoạt động của mỗi ngón tay đă được mở rộng, sự xuất hiện của các ngón lớn hơn 5 là thừa thăi.
Mặc dù vậy, trên thế giới hiện vẫn có hàng trăm ngàn trẻ sinh ra mỗi năm với hơn 5 ngón tay trên một bàn tay. T́nh trạng này được gọi là "polydactyly", đôi khi nó được coi là một dị tật bẩm sinh khi các ngón tay thừa không có tác dụng. Các bác sĩ sẽ tư vấn cho các bậc phụ huynh cắt bỏ nó từ sớm.
Nhưng một số người sở hữu ngón tay số 6 đă thực sự chứng minh được chức năng của nó khi họ giữ ngón tay được coi là thừa này lại. Chẳng hạn một thanh niên 17 tuổi trong nghiên cứu năm 2019 trên tạp chí Nature Communications đă cho thấy ngón tay số 6 có thể giúp anh đánh máy, chơi Playstation, thậm chí buộc dây giày chỉ bằng một tay.
Các nhà khoa học nhận thấy ngón tay số 6 của anh chàng này không chỉ có cấu trúc xương, gân và cơ hoàn chỉnh, mà c̣n có các kết nối thần kinh để có thể hoạt động độc lập và riêng biệt với các ngón tay khác.
Ảnh chụp cộng hưởng từ MRI cho thấy khi chàng thanh niên sử dụng ngón tay số 6, năo bộ anh ta đă phân vùng cho ngón tay này một khu vực điều khiển riêng. Năo v́ vậy cũng sử dụng nhiều năng lượng hơn so với người chỉ có 5 ngón tay, nhưng bù lại kỹ năng và độ khéo léo của những người có 6 ngón tay có thể được nâng cao.
"Khả năng vượt trội mà những ngón tay thừa đem lại cho người sở hữu nó cho thấy các bác sĩ nên đánh giá kỹ lưỡng chức năng của chúng ở trẻ sơ sinh trước khi quyết định có nên cắt bỏ chúng hay không", các tác giả nghiên cứu viết.
Ngón tay robot số 6 và công nghệ "body augmentation"
Nhưng đó mới chỉ là câu chuyện của những đứa trẻ sinh ra với 6 ngón tay. Thống kê trên thế giới cho thấy trong số 500-1.000 trẻ được sinh ra th́ mới có 1 trẻ xuất hiện t́nh trạng polydactyly.
Mặc dù vậy nếu bạn cũng muốn sở hữu 6 ngón tay mà tiến hóa chỉ cho bạn có 5 ngón, các nhà khoa học vẫn có một cách khác. Trong một nghiên cứu mới trên tạp chí Science Robotics, một nhóm kỹ sư và nhà thần kinh học đến từ Đại học College London đă giúp 20 người có thêm được một ngón tay robot và học được cách điều khiển nó thành thạo chỉ trong ṿng 5 ngày.
Các ngón tay này được in 3D, chứa các cảm biến không dây kết nối với một bộ điều khiển cảm ứng áp suất ở gắn bên dưới ḷng bàn chân. Người điều khiển đeo ngón tay robot chỉ cần cử động nhẹ ngón chân cái, lập tức ngón tay thứ 6 của họ cũng sẽ co lại như cách mà năo bộ đă điều khiển ngón chân đó, cung cấp cho họ khả năng cầm nắm của một ngón tay cái thứ ba.
Cũng giống như những người có 6 ngón tay tự nhiên, các nhà nhà khoa học đă đưa t́nh nguyện viên vào máy chụp cộng hưởng từ MRI để xem khi họ sử dụng ngón tay bổ sung, có chuyện ǵ đă xảy ra trong năo bộ hay không?
Kết quả cho thấy để điều khiển ngón tay số 6 hoạt động, các t́nh nguyện viên đều phải sử dụng đến một phần trong vỏ năo vận động cảm giác. Tất cả những người tham gia đều có sự thay đổi mô h́nh hoạt động này là một bằng chứng cho thấy năo bộ đang phân phối một khu vực riêng dành cho ngón tay thêm đó.
"Tiến hóa đă không chuẩn bị cho chúng ta sử dụng thêm một bộ phận cơ thể. Nhưng trong nghiên cứu này, chúng tôi nhận thấy để mở rộng khả năng của ḿnh theo những cách mới và bất ngờ, bộ năo sẽ thích nghi với sự xuất hiện của các bộ phận mới trên cơ thể sinh học", Giáo sư Tamar Makin, tác giả chính của nghiên cứu đến từ Viện Khoa học Thần kinh Nhận thức UCL cho biết.
Các t́nh nguyện viên đă được khuyến khích đeo ngón tay số 6 của họ từ 2-6 tiếng mỗi ngày. Họ báo cáo ngón tay này có thể giúp ích trong nhiều công việc, chẳng hạn như cầm nắm và nhặt được nhiều đồ vật hơn. Những người này thậm chí có thể điều khiển ngón tay thêm khi nhắm mắt hoặc bị phân tâm.
Nghiên cứu này một lần nữa cho thấy tính dẻo dai đáng kể của năo bộ. Nó có khả năng thích nghi đáng kể với các công nghệ "body augmentation" mở rộng cơ thể vật lư của chúng ta.
"Body augmentation là một lĩnh vực đáng phát triển rất mạnh", giáo sư Makin nói. Trong một tương lai không xa, chúng ta có thể gắn thêm không chỉ những ngón tay, mà c̣n có thể nhiều thiết bị công nghệ vào cơ thể ḿnh. Và năo bộ vẫn có thể thích nghi để điều khiển được chúng.
Hăy nghĩ đến những xúc tu của tiến sĩ Otto Octavius mới trở lại trong Spider-Man: No Way Home. V́ vậy mọi thứ chắc chắn sẽ không dừng lại ở ngón tay số 6, trong một tương lai không xa, các công nghệ body augmentation có thể rất hữu ích và đáng để sở hữu.
Chúng có thể giúp chúng ta nâng cao hiệu suất cơ thể của ḿnh, giúp công nhân làm được các công việc nặng nhọc, và ngay cả người thường chúng ta cũng đỡ vất vả hơn trong các thao tác hàng ngày.