11/07/20
Hôm trước thấy các anh chị em làm rally ở CA ủng hộ Biden, th́ có một đám đông người kéo tới nhảy tưng tưng, la hét, gào thét: “Quỳ xuống, quỳ gối xuống”.
Ḿnh xem clip thấy thiệt là tức cười, nhưng v́ đă có nhiều người vào giải thích, cũng như viết bài về vụ quỳ gối này nên ḿnh bỏ qua, không muốn nói thêm.
Thỉnh thoảng chỗ này, chỗ kia, cứ thấy ai nhắc đến Biden, th́ lại có một đám người nhảy vô la “Quỳ gối, hèn nhát, ...”. Mới đây nhất ở trang VOA khi đăng tải lá thư của Biden gửi cộng đồng người Mỹ gốc Việt, th́ cũng có một đám người nhảy vào b́nh luận chửi rủa vụ “quỳ gối”. Ḿnh nghe chữ “quỳ” này miết, mệt quá, nên lại viết bài để ở đây.
Ḿnh nói cho các anh chị em nào hay gào thét, la hét về chữ “quỳ” một câu như thế này: Thà là ḿnh im lặng, người ta c̣n nghi ngờ sự hiểu biết của ḿnh, c̣n hơn là ḿnh mở miệng ra nói, để người ta khẳng định luôn là ḿnh chẳng biết ǵ.
Tại sao lại nói các anh chị la lối Biden “quỳ, hèn,...” là chẳng biết ǵ? Đó là v́ sự khác biệt văn hoá giữa Đông và Tây, cùng một hành động, cùng một cử chỉ nhưng người VN làm sẽ có ư nghĩa khác với người Mỹ. Chúng ta không thể dùng tư tưởng VN để chửi rủa và áp đặt với người làm theo kiểu Mỹ.
Hồi mới qua Mỹ, có lần đang đi lơn tơn trong chợ Mỹ th́ ḿnh được/ bị một người gọi lại bằng cách lật ngửa ḷng bàn tay và vẫy mấy ngón tay. Ai ở VN chắc cũng biết rơ khi ḿnh muốn vẫy gọi một người khác th́ ḿnh phải lật sấp ḷng bàn tay lại, chỉ khi nào gọi ... chó, mèo ǵ ǵ th́ ḿnh mới lật ngửa ḷng bàn tay. Nên khi thấy người kia vẫy tay kêu ḿnh bằng cách lật ngửa bàn tay th́ ḿnh ngay lập tức nổi xung thiên lên cự với người đó. Trong khi họ ngơ ngác không hiểu tại sao ḿnh lại tức giận. Sau đó, mới được giải thích đó là cách vẫy tay gọi nhau ở Mỹ.
Ở VN, nếu bạn bắt chéo ngón tay giữa qua ngón tay trỏ và giơ lên trước mặt người khác, th́ bạn rất dễ dàng bị ... ăn đấm. V́ với người VN đó là biểu hiện của tiếng chửi thề, tục tĩu. Nhưng với người Mỹ đó lại là kư hiệu “Good luck” (Chúc may mắn).
Người VN đă trải qua bao nhiêu triều đại phong kiến, đă quá quen thuộc đến mức ám ảnh với h́nh ảnh quỳ sụm cả hai đầu gối, khom lưng, mọp đầu với vua quan. Quỳ khoanh tay, khúm núm với những bậc bề trên, với ông bà, cha mẹ, ... đến mức chỉ nh́n thấy quỳ là la lối như lên đồng mà không phân biệt được quỳ thế nào là hèn, quỳ thế nào là đấu tranh?
Nếu quỳ như Biden là hèn, là để xin phiếu, vậy bao nhiêu cảnh sát, y tá và dân thường quỳ suốt những ngày tháng qua đều là hèn sao? Họ quỳ để xin cái ǵ? Chưa kể việc quỳ một gối đó là mô phỏng lại tư thế của viên cảnh sát đă quỳ một gối chận lên cổ người da đen đến chết, th́ việc quỳ một gối để biểu lộ sự phản kháng là một nếp văn hoá của người Mỹ. Tại sao lại đem tư tưởng nho giáo Á đông luôn quỳ xuống khi bị phạm lỗi sai để chịu phạt, luôn quỳ mọp để tỏ ư thần phục vua chúa, rồi áp vào văn hoá Mỹ, và cho là người ta hèn kém?
Người VN có thói quen gặp con trẻ th́ cứ đứng xổng lưng, chỉ chỏ, quát nạt, nói chuyện bằng kiểu bề trên nh́n xuống. Người Mỹ khi nói chuyện với trẻ con bao giờ cũng quỳ một gối, hoặc khuỵu luôn cả hai gối để tầm mắt ḿnh ngang với mắt của các em rồi nói chuyện. Vậy là người Mỹ hèn hơn người VN hay sao?
Ḿnh không biết những người cứ la lối, chửi bới “quỳ, quỳ xuống”, “hèn” này, họ phản ứng ra sao và đă mắng chửi những ǵ khi những đứa trẻ con trong nhà đi học trường Mỹ về và lật ngửa tay để gọi họ; hoặc bắt chéo hai ngón giữa và ngón trỏ trước mặt họ? Những người này đă kịp biết những khác biệt văn hoá đó chưa? Nếu chưa th́ thiệt là tội nghiệp mấy đứa nhỏ trong nhà họ, nếu rồi th́ sao họ không t́m hiểu thêm để biết “take a knee” có ư nghĩa ǵ?
Làm một con người khác với một con robot, con người có trái tim và bộ óc. Sự anh dũng hay hèn nhát không phải chỉ dựa vào hành động đứng hay quỳ, mà phải là một quá tŕnh suy nghĩ và cảm nhận và hành động. Một con người anh dũng sẽ có rất nhiều lúc làm sai, nhưng dám chấp nhận và chịu trách nhiệm để sửa sai.
Một người đứng đầu đất nước, luôn đứng thẳng lưng, nhưng luôn miệng nói rằng “đó không phải là việc của tôi”, “tôi không có trách nhiệm ǵ cả” khi dân của ḿnh đă chết hơn hai trăm ngàn người, th́ đó mới là kẻ hèn nhát, dù không bao giờ quỳ.
Ngọc Minh
STLĐ