Điệp viên Trung Quốc sắp bắt kịp

Washington – Năm 1995, một người đàn ông trung niên Trung Quốc bước vào một trạm CIA trong khu vực Đông Nam Á và cung cấp một kho tài liệu bí mật của Trung Quốc. Trong số đó là một tập tin có chứa các thiết kế hàng đầu bí mật của đầu đạn hạt nhân W-88 của Mỹ trang bị trên tàu ngầm Trident.

Một tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo của Mỹ.

Ông nói với CIA một câu chuyện rất kỳ lạ nhưng có thể là đúng. Ông nói rằng ông làm việc trong chương trình hạt nhân của Trung Quốc và có quyền truy cập vào các kho lưu trữ tài liệu mật được lưu trữ. Một đêm ông đến đó sau giờ làm việc, móc ra hàng trăm tài liệu và nhét chúng vào một cái túi, rồi tung ra một cửa sổ tầng thứ hai để trốn tránh nhân viên bảo vệ. Thật không may, túi bị vỡ và các giấy tờ bung ra.

Bên ngoài, ông gom các tập tin lại và nhét chúng vào túi đã rách. Mặc dù nhiều tài liệu được quan tâm vì bí mật của chúng, tài liệu về W-88 mà cơ quan phản gián Mỹ rúng động nhất bởi vì nó có chứa các chi tiết mật về thiết kế đầu đạn hạt nhân tiên tiến.

Hoa Kỳ đã sản xuất đầu đạn hạt nhân nhỏ trong nhiều thập kỷ, và người Trung Quốc đã tuyệt vọng thiết kế các đầu đạn hạt nhân thu nhỏ. Quân sự của Trung Quốc vẫn là cố bắt kịp Hoa Kỳ. Thành công của Trung Quốc trong việc đánh cắp được các thiết kế bí mật của W-88 là những ví dụ thức tiễn nhất rằng cơ quan phản gián Mỹ đã hơi chậm để nhận ra rằng Trung Quốc đã đã phát triển một dịch vụ hoạt động gián điệp đẳng cấp thế giới- một trong những đối thủ của CIA.

Trong thời chiến tranh lạnh, hàng chục cơ quan phản gián của FBI và C.I.A. theo đuổi điệp viên Liên Xô và sau đó là Nga Xô. K.G.B. được xem là kẻ thù, Trung Quốc đã không được để ý. Chỉ có vài nhân viên F.B.I. chuyên về các trường hợp gián điệp của Trung Quốc, và công việc của họ không được coi là thăng tiến nghề nghiệp. Thất bại liên tục của Washington trong việc coi trọng gián điệp Trung Quốc đã cho phép Trung Quốc ghi được một số thành công trong những nỗ lực hoạt động gián điệp chống lại Hoa Kỳ.

Cơ quan tình báo nước ngoài của Trung Quốc và cơ quan tình báo quân sự tích cực đưa gián điệp vào công nghiệp quốc phòng, các phòng thí nghiệm vũ khí hạt nhân, Silicon Valley, các cơ quan tình báo và các mục tiêu nhạy cảm khác của Hoa Kỳ.

Vào tháng Giêng, khi Robert M. Gates, bộ trưởng quốc phòng lúc đó, đến thăm Trung Quốc, Bắc Kinh công bố máy bay chiến đấu tàng hình J-20. Việc công bố đã chứng minh rằng Trung Quốc đã đạt được một khả năng tàng hình, cho phép họ che giấu máy bay, tàu và tên lửa từ radar – tương tự như công nghệ tàng hình của Mỹ mà Trung Quốc đã cố để có được bằng cách đánh cắp bí mật trong nhiều năm.

Cuối tháng đó, một kỹ sư làm việc trên máy bay ném bom tàng hình B-2 cho Northrop Grumman đã bị kết án 32 năm tù vì bán các bí mật quốc phòng cho Trung Quốc. Được trả trên $ 100.000, ông đã giúp thiết kế một hệ thống ống xả tàng hình cho tên lửa của Trung Quốc làm cho nó khó bị phát hiện và tiêu diệt.

Và trong tháng Tám, các quan chức tình báo Mỹ khẳng định rằng Pakistan đã cho phép các chuyên gia Trung Quốc kiểm tra phần còn lại của chiếc máy bay trực thăng tàng hình bị rơi trong phi vụ vào tháng 5 để giết Osama bin Laden. Mặc dù Pakistan và Trung Quốc phủ nhận các cáo buộc, Bắc Kinh quan tâm rất lớn trong việc kiểm tra phần đuôi của máy bay trực thăng Black Hawk, một phần của chiếc máy bay không bị phá hủy bởi đội Hải quân Seals, để tìm hiểu thêm chi tiết bí mật của công nghệ tàng hình Mỹ.

Trong khi đó, tại sao thiết kế của đầu đạn hạt nhân W-88 bị rò rỉ vẫn chưa được giải quyết. Lúc đầu, chính phủ Mỹ nghi ngờ rằng Wen Ho Lee, một nhà khoa học hạt nhân Los Alamos, đã rò rỉ bí mật của W-88, nhưng không có bằng chứng rằng ông đã làm như vậy. Ông đã bị biệt giam chín tháng, cuối cùng đã nhận tội xử lý sai thông tin mật và đã được trắng án.

Lầm lạc bởi Bộ Năng lượng, F.B.I. đã săn đuổi lầm người trong ba năm. Cuối cùng, vào năm 1999, Robert Bryant, phó giám đốc của Phòng, đưa Stephen Dillard, một nhân viên phản gián kỳ cựu, đứng đầu cuộc điều tra làm thế nào Trung Quốc đã mua lại thiết kế của W-88.

Cuộc điều tra được dẫn dắt bởi F.B.I. và điều hành bởi một lực lượng đặc nhiệm 300 điều tra viên từ 11 cơ quan liên bang, bao gồm cả Bộ Quốc phòng, CIA, Cơ quan an ninh quốc gia và Cơ quan Tình báo Quốc phòng. Ngày 11 Tháng Chín 2001, một số điều tra đã thiệt mạng khi American Airlines Flight 77 do bọn khủng bố bay vào Lầu Năm Góc.

Tuy nhiên, cuộc điều tra vẫn tiếp tục. Lực lượng đặc nhiệm của ông Dillard, điều hành trong bóng tối, lục lọi các phòng thí nghiệm vũ khí hạt nhân, các cơ quan chính phủ và các nhà thầu quốc phòng ở California và ở một số các tiểu bang khác đã sản xuất các bộ phận đầu đạn. F.B.I. phỏng vấn người đầu thú, hiện đang sống tại Hoa Kỳ, nhưng ông không biết gì về nguồn gốc của tài liệu.

Cuối cùng, sau bốn năm, cuộc điều tra đã kết thúc với các cơ quan tình báo Mỹ không biết làm thế nào Trung Quốc có được thiết kế bí mật của các đầu đạn hạt nhân. Câu trả lời vẫn còn ở Bắc Kinh.

Hơn một thập kỷ sau đó, điệp viên Trung Quốc tiếp tục tiến hành hoạt động gián điệp lên các mục tiêu quân sự. Năm ngoái, một quan chức Lầu Năm Góc đã bị kết án tù, người cuối cùng của 10 người khám phá bởi FBI, tất cả là thành viên của một mạng lưới gián điệp kết nối lỏng lẻo của Trung Quốc trên bờ biển Tây và Đông đã được điều hành bởi Lin Hong, một spymaster ở Bắc Kinh. Các dữ liệu đã bị Trung Quốc đánh cắp bao gồm thông tin trên ổ điện Quiet của Hải quân, được thiết kế để làm cho các tàu ngầm khó bị phát hiện, máy bay ném bom B-1 và dự kiến của Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan.

Trung Quốc thậm chí đã thâm nhập vào F.B.I. Năm 2003, Katrina Leung, một người cung cấp thông tin cho F.B.I. qua hai thập kỷ, đã được khám phá là một điệp viên hai mang cho Bắc Kinh. Thật đáng ngạc nhiên, cả hai nhân viên cao cấp F.B.I. ở California (Mỹ) chịu trách nhiệm về phản gián Trung Quốc đã lăng nhăng với bà Leung cùng một lúc, cho phép bà đánh cắp tài liệu mật đã được đem đến nhà bà bởi một trong hai nhân viên.

Thành công của Trung Quốc trong việc đánh cắp bí mật của Mỹ sẽ tiếp tục thách thức những người bắt gián điệp. Và các cơ quan phản gián của Washington, quen với cách làm việc thời chiến tranh lạnh và những trận đánh gần đây chống lại Al Qaeda, phải xem xét lại ưu tiên của họ và chuyển mũi dùi, nhân viên và năng lượng về hướng đông để chống gián điệp của Trung Quốc.

Nếu không, những bí mật như của các đầu đạn hạt nhân W-88 sẽ tiếp tục tìm đường đến Bắc Kinh.

David Wise – The New York times
Phạm Anh Tuấn TTHN dịch