Chuyển thăm Moscow của Thủ tướng Hungary Viktor Orban được cho là gây ra nhiều xáo trộn ở Brussels.
Kể từ khi Budapest đảm nhiệm chức vụ chủ tịch luân phiên Hội đồng Liên minh châu Âu (EU), nhà lănh đạo Hungary Viktor Orban đă có nhiều chuyến công du tới các nước như Ukraine, Nga và Trung Quốc.
Chuyến công du bất ngờ của Thủ tướng Hungary
Thủ tướng Hungary cho rằng chương tŕnh ngoại giao toàn cầu của ḿnh là nhằm mục đích mang lại ḥa b́nh cho Ukraine. Tuy nhiên, những chuyến công du bất ngờ của ông Orban đă khiến lănh đạo các nước châu Âu lo ngại.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel đều chỉ trích nhà lănh đạo Hungary bởi những hành động được cho là khuấy động t́nh h́nh ở Brussels.
Trong đó, chuyến thăm của Thủ tướng Hungary tới Moscow đặc biệt gây tranh căi. Các nhà lănh đạo EU nhanh chóng lên tiếng đính chính rằng ông Orban không đại diện cho khối này. Bất chấp sự phản đối từ Brussels, Thủ tướng Orban vẫn tự hào tuyên bố rằng ông đă đến Moscow với tư cách là một phái viên của EU.
"Chúng ta không thể đạt được ḥa b́nh nếu không có đối ngoại và các kênh ngoại giao", ông Orban phát biểu tại Điện Kremlin. "Tôi thấy rằng lập trường các bên c̣n xa nhau nhưng để khôi phục đối thoại, bước quan trọng đầu tiên đă được thực hiện ngày hôm nay".
Thủ tướng Hungary cũng thực hiện chuyến thăm Trung Quốc vào hôm 8/7. Trong cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh, ông Orban cho biết: "Trung Quốc là cường quốc duy nhất trên thế giới cam kết rơ ràng về ḥa b́nh. Điều này quan trọng đối với Hungary và toàn bộ EU".
Thủ tướng Hungary Viktor Orban. Ảnh: Getty
Lo ngại ngày càng tăng ở EU
Một nhà ngoại giao EU tiết lộ với tờ Politico rằng khối này đang có những lo ngại ngày càng tăng về Thủ tướng Orban: "Rơ ràng là ông ấy chỉ đại diện cho đất nước của ḿnh nhưng thay vào đó, ông ấy cố t́nh gây ra nhiều sự mơ hồ".
Nhà ngoại giao này cho biết thêm rằng, căng thẳng đang gia tăng sau tuần đầu tiên của nhiệm kỳ chủ tịch luân phiên của Hungary và dự kiến sẽ tiếp tục gia tăng khi Hội đồng Ngoại giao họp vào ngày 20/7 bởi Hungary tiếp tục chặn nguồn tài trợ giúp Ukraine có tiền mua vũ khí từ EU.
Một nhà ngoại giao EU khác chia sẻ với Politico: "Vào hôm 10/7 chúng tôi sẽ thảo luận về những việc phải làm. Có một sự phản đối chính trị rất rơ ràng đang diễn ra ở EU".
Politico nhận định, Brussels khó có thể trừng phạt Hungary ngay lập tức v́ những chuyến thăm của ông Orban đối với các nước, mặc dù các nhà phân tích cho rằng có những cơ chế để tước chức Chủ tịch luân phiên của Hungary.
Thành viên cấp cao của Quỹ Marshall Đức Dániel Hegedűs cho hay: "Nếu họ (các nhà lănh đạo EU) thể hiện quyết tâm đưa ra phản ứng thích đáng trước chính sách ngoại giao 'gây sốc và kinh ngạc' của ông Orban, họ có thể tước chức chủ tịch luân phiên của Hungary trong ṿng vài tuần".
Để chấm dứt nhiệm kỳ chủ tịch của Hungary, cần phải có 4/5 phiếu trong Hội đồng châu Âu đồng ư, ngay sau đó, nhiệm kỳ chủ tịch tiếp theo của Ba Lan sẽ bắt đầu trong vài tháng.
Quan điểm của Thủ tướng Hungary
Thủ tướng Orban đă bác bỏ lời chỉ trích cho rằng ông không có nhiệm vụ đại diện cho EU bằng cách nói rằng các sứ mệnh ḥa b́nh của ông không phải là các cuộc đàm phán như truyền thống. Nhà lănh đạo Hungary cho biết hôm 5/7 rằng các cường quốc có thể chấm dứt xung đột, và Hungary có thể là "một công cụ tốt" để thúc đẩy ḥa b́nh.
Hungary từ lâu đă là một trong số ít các thành viên của EU chỉ trích sự ủng hộ của khối đối với Ukraine, thay vào đó nước này thúc giục Brussels thúc đẩy ḥa b́nh. Budapest đă chặn các kế hoạch tài trợ cho việc mua vũ khí của Kiev, từ chối tham gia chương tŕnh huấn luyện quân đội Ukraine và từ chối vận chuyển vũ khí và thiết bị đến Ukraine qua lănh thổ của ḿnh.
Politico nhận định, về phần ḿnh, Thủ tướng Orban không có dấu hiệu nào cho thấy ông sẽ lắng nghe lời kêu gọi kiềm chế của Brussels. Ông Orban đă tới Washington để tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra vào tuần này.
VietBF@ Sưu tập